ประชาชนฟ้องศาลยกเลิกคำสั่งหัวหน้า คสช. ที่ออกตาม ม.44

19 ธ.ค. 2560 เครือข่ายภาคประชาชนจำนวน 24 คน ยื่นฟ้องศาลรัฐธรรมนูญ ขอยกเลิกคำสั่งหัวหน้า คสช. ที่ 3/2558 เนื่องจากมีเนื้อหาขัดต่อรัฐธรรมนูญ และการกระทำของเจ้าหน้าที่ตามคำสั่งดังกล่าวละเมิดสิทธิเสรีภาพของประชาชนตามที่ได้รับการรับรองไว้ในรัฐธรรมนูญ พ.ศ.2560

10.00 น. เครือข่ายภาคประชาชน ได้แก่ กลุ่มคนรักหลักประกันสุขภาพ เครือข่ายปกป้องอันดามันจากถ่านหิน กลุ่มจำเลยคดีส่องโกงราชภักดิ์ จำเลยคดีประชามติบางเสาธง กลุ่มนักศึกษาและนักกิจกรรมที่ถูกเจ้าหน้าที่ควบคุมตัวจากการจัดกิจกรรมรำลึก 1 ปีรัฐประหารที่หอศิลปวัฒนธรรมแห่งกรุงเทพมหานคร เจ้าหน้าที่ศูนย์ทนายความเพื่อสิทธิมนุษยชนที่ถูกดำเนินคดีจากการสังเกตการณ์กิจกรรมพูดเพื่อเสรีภาพ จ.ขอนแก่น และกลุ่มนักศึกษามหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ที่ถูกจับกุมจากกิจกรรมรำลึก 24 มิ.ย. 2559 ยื่นฟ้องศาลรัฐธรรมนูญว่า คำสั่งหัวหน้า คสช. ที่ 3/2558 ที่ออกโดยอาศัยอำนาจตามรัฐธรรมนูญ (ฉบับชั่วคราว) พ.ศ.2557 มาตรา 44 รวมถึงการใช้อำนาจของเจ้าพนักงานรักษาความสงบเรียบร้อยตามคำสั่งข้างต้นละเมิดสิทธิและเสรีภาพตามรัฐธรรมนูญ พ.ศ.2560

ประเด็นที่เครือข่ายภาคประชาชนยื่นฟ้อง ประเด็นแรก คือ การออกคำสั่งหัวหน้า คสช. ที่ 3/2558 ข้อ 6 ที่ให้อำนาจเจ้าหน้าทหารที่ได้รับการแต่งตั้งให้เป็นเจ้าพนักงานรักษาความสงบเรียบร้อยควบคุมตัวบุคคลในค่ายทหารไม่เกิน 7 วันโดยที่ไม่จำเป็นต้องมีหมายศาล ทำให้ศาลไม่สามารถเข้ามาตรวจสอบการควบคุมตัวบุคคลได้ ทั้งการออกคำสั่งและการใช้อำนาจของเจ้าหน้าที่ตามคำสั่งดังกล่าวจึงเป็นการจำกัดสิทธิในชีวิตและร่างกายของบุคคลโดยผิดเงื่อนไขของรัฐธรรมนูญ

ประเด็นที่สอง การออกคำสั่งหัวหน้า คสช. ที่ 3/2558 ข้อ 12 ที่ห้ามบุคคลตั้งแต่ 5 คนขึ้นไปชุมนุมมั่วสุมทางการเมือง เป็นการจำกัดสิทธิของบุคคลที่ไม่ได้สัดส่วน และสร้างภาระให้กับการใช้สิทธิในการชุมนุมของบุคคลในปัจจุบันมากจนเกินไป เพราะปัจจุบันมีกฎหมายที่จำกัดสิทธิดังกล่าวในสถานการณ์ปกติ อย่าง พ.ร.บ.การชุมนุมสาธารณะ พ.ศ.2558 และมีกฎหมายความมั่นคงต่างๆ จำนวนมากควบคุมการชุมนุมในสถานการณ์ไม่ปกติอยู่แล้ว

การยื่นคำร้องต่อศาลรัฐธรรมนูญครั้งนี้ นักกิจกรรมและภาคประชาชนอาศัยช่องทางร้องทุกข์โดยตรงต่อศาลรัฐธรรมนูญตามมาตรา 213 ของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย ที่เปิดช่องทางให้บุคคลยื่นคำร้องต่อศาลรัฐธรรมนูญให้เข้ามาตรวจสอบว่าการใช้อำนาจมหาชน เช่น การออกคำสั่งทางปกครอง การตรากฎหมาย คำพิพากษา ละเมิดสิทธิและเสรีภาพตามรัฐธรรมนูญของบุคคลหรือไม่

นางสาวเยาวลักษ์ อนุพันธ์ุ หัวหน้าศูนย์ทนายความเพื่อสิทธิมนุษยชน กล่าวถึงการยื่นคำร้องต่อศาลรัฐธรรมนูญกรณีนี้ว่า “คำสั่งหัวหน้าคณะรักษาความสงบแห่งชาติ ที่ 3/2558 ถือเป็นการใช้อำนาจของเจ้าหน้าที่รัฐมาจำกัดสิทธิและเสรีภาพในชีวิต ร่างกายและการชุนนุมของบุคคล และเป็นการแทรกแซงกระบวนยุติธรรมมาตลอดตั้งแต่ปี 2558 เราเห็นว่าการใช้อำนาจตามกฎหมายทั้งหมดต้องถูกตรวจสอบได้ตามหลักนิติรัฐ เรายืนยันว่าไม่มีอำนาจอะไรที่ตรวจสอบไม่ได้ รวมถึงอำนาจตามมาตรา 44 ด้วย การยื่นคำร้องครั้งนี้จึงเป็นการตรวจสอบการใช้อำนาจในทางหนึ่ง”